KÜÇÜK VE ORTA BOY İŞLETMELERİN AVRUPA BİRLİĞİNE UYUM SÜRECİ; GAZİANTEP ÖRNEĞİ

Mehmet CİVAN (Gaziantep Üniversitesi)
Mehmet TEKİNKUŞ(Gaziantep Üniversitesi)

Küçük ve Orta Boy İşletmeler (KOBİ), büyük işletmeler için gerekli olan yatırımdan daha az yatırımla daha çok çeşitlilik yaratarak talep değişikliklerine yanıt verebilmeleri, istihdama önemli katkılar sağlamaları, büyük işletmelerin bir nevi tamamlayıcısı olmaları ve ekonomik dalgalanmalardan etkilenmeleri bakımından bütün ülkelerde ekonomik ve sosyal hayatın temel taşını oluşturmaktadır.

İşletmeler artık ulusal pazarlar için değil, uluslararası pazarlar için üretim yapmaktadır. Her ülkenin yerli pazarı bir başka ülkenin ihracat pazarıdır. KOBİ' lerin bu pazarlarda daha rahat ve verimli bir şekilde faaliyet gösterebilmeleri için Avrupa Birliği'ne (AB) uyum şartlarını yerine getirmeleri gerekmektedir. Ülke ekonomisi için içsel ve dışsal yönden faydaları olan KOBİ' lerin aynı zamanda Türkiye işletmelerinin AB'ye uyumu çalışmalarında da önemli role sahiptir. Ülkemiz KOBİ' lerinin, mali yapılarının zayıflığı ve kredi temininde karşılaşılan güçlükler nedeniyle AB'ye uyum ve geçiş dönemlerinde desteklenmeleri gerekmektedir.

Bu bağlamda KOBİ' lerin iç piyasaya yönelik olarak gerçekleştirdikleri klasik üretim metotlarından vazgeçmeleri ve uluslararası piyasalarda belirlenmiş standartlara göre üretim yapmaya olanak tanıyacak teknolojik yeniliklerle ilgili yatırımlarını yapmaları, işgücü verimliliğini artırmaları, idari yapıda düzenlemeler yapmaları, çalışma şartlarını AB standardı düzeyine çıkartmaları ve çevre sorunlarına çözüm bulmaları gerekmektedir. Türkiye'de faaliyet gösteren KOBİ' lerin AB iç pazar koşullarına uyumu sağlanarak ülke gerçeklerine uygun bir şekilde gelişmesinin temin edilmesi kaçınılmaz olmaktadır.

KOBİ' lerin gerek ekonomik gerekse işletme yapılarından dolayı karşı karşıya kaldıkları sorunları çözebilmek amacıyla ülkemizde bazı destek sistemleri geliştirilmiştir. Bu sistemler ile, KOBİ' lere Genel Teşvik Sisteminde yer alan vergisel desteklerden yararlanma olanağı sağlanmış ve büyük ölçekli işletmeler için geliştirilen teşvik belgeli sistem, KOBİ' lerin istifade edebilecekleri şekilde yapılandırılmıştır. Ayrıca bu sistemde yer alan düşük faizli işletme kredileri de öngörülmüştür.

Bu çalışmanın temel amacı; Gaziantep ilindeki faaliyet gösteren KOBİ' lerin AB'ye uyum konusunda ne gibi eksikliklerinin olduğu, işletmelerin AB'ye uyum şartlarını ne oranda yerine getirebilecekleri, dış pazarlara açılabilme konusunda ne kadar bilgi birikimlerinin olduğu, dış pazarlarda elde edilen fırsatları ne ölçüde değerlendirebilecekleri, dış pazarlardaki firmalarla rekabet edebilme olanaklarının olup olmadıkları, üstün ve eksik yönleri ile dış pazarlarda rekabet edebilmeleri hangi önlemlerin alınması gerektiği şartlar değerlendirilecektir.