FİNANSAL KRİZLERİN GELİR DAĞITIMCI MEKANİĞİNİN ASİMETRİK ETKİLERİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Ensar YILMAZ (Sakarya Üniversitesi)
Senem ÇAKMAK (Yıldız Teknik Üniversitesi )

Bu çalışma, dünya genelinde son dönemlerde etki alanı genişleyen ve sıklığı artan finansal krizlerin literatürde çok da incelenmeyen bir alanını yani finansal krizlerin ekonomik aktörlerin gelir ve servetlerini nasıl etkilediğini incelemeyi amaçlamaktadır. Finansal krizlerin ekonominin tüm aktörlerini simetrik anlamda etkilemediği düşünce ve gözleminden hareket ederek, finansal krizlerin farklı kesimleri etkileme kanalları teorik ve ampirik olarak gösterilmeye çalışılacaktır.

Çalışmanın ilk bölümünde finansal krizlerin ekonomik aktörler üzerindeki gelir dağıtımcı mekaniği teorik olarak incelenecektir. Krizlerin ekonomik aktörleri nasıl etkilediğini anlamak için kriz aktarım mekanizmasının formal gösterimi tanımlanacaktır.

İkinci bölümde ise dünya genelinde son yıllarda gerçekleşen finansal krizlerin makroekonomik ve finansal değişkenler ile sosyal değişkenler arasındaki ilişkiyi nasıl etkilediğine bakılacaktır.

Bu çalışmanın üçüncü ve son bölümünde Türkiye'nin yaşadığı krizlerin ( 2000-2001) ekonominin farklı kesimlerini nasıl etkilediği üzerinde durulacaktır. Bu krizlerin gelir dağıtımcı mekaniğinin Türkiye'de nasıl işlediğine bakılacaktır; ekonomik aktivitelerdeki yavaşlama, işsizlikte artış, reel ücretlerde ve emek-dışı gelirlerde azalma (transfer ve aktif getirileri), nispi fiyatlardaki değişiklik (döviz kurundaki değişmeleri sonrası), kriz-sonrası mali ve parasal daralmanın gelir dağılımı üzerindeki etkileri ve aktif değerlerindeki değişme gibi.

Bu çalışmada, matematiksel gösterimle birlikte istatiksel ve sözlü açıklama metotları analitik olarak kullanılacaktır.