"KABULLENİLMİŞ GERÇEKLİKLERİ YENİDEN DÜŞÜNMEK": TÜRKİYE'DE ÇALIŞMA YAŞAMINDA KADIN

Gamze YÜCESAN-ÖZDEMİR (Abant İzzet Baysal Üniversitesi)
Hülya ERKANLI (Abant İzzet Baysal Üniversitesi)

Bu çalışma, Türkiye'de çalışma yaşamında beyaz yakalı kadın çalışanların, işe alınma aşamasında, eğitimde ve ücretlendirme politikalarında karşılaştıkları imkan ve imkansızlıkları incelemeyi hedeflemektedir. Bu amaçla, Bolu ilinde, beş işletmede gerçekleştirilen araştırmada niteliksel yöntem çerçevesinde, gözlem, derinlemesine görüşme ve anketten yararlanılmıştır. Derinlemesine görüşme, kadın çalışanlara uygulanırken; anket çalışması, erkek ve kadın çalışanların bakış açılarını bir arada ortaya koyabilmek ve tek bir bakış açısının sınırlılıklarından kurtulabilmek amacıyla kadın ve erkek çalışanlara uygulanmıştır. Bu çalışma, öncelikle, kadın çalışanlar için birisi "beyaz yakalı" diğeri ise "kadın" olarak dikilmiş iki ayrı kostüm bulunmadığını, bu rollerin birbirinden bağımsız gelişmediğini ortaya koymaktadır. Kadın çalışanların, çalışma yaşamı dışında sahip oldukları roller, kadına atfedilen değerler ve ataerkil örüntüler çalışma yaşamı içerisindeki kadının toplumsal duruşunu doğrudan etkilemektedirler. Buna ek olarak, bu çalışma, son yıllarda, erkek çalışanların kadın çalışanlara karşı olumlu yönde değişen ve gelişen bakış açılarının varlığının altını çizmektedir. Bu çalışmanın ortaya çıkardığı en önemli nokta ise, kadın çalışanların çalışma yaşamında karşılaştıkları engel ve imkansızlıkları haklı bulma ve kabullenme eğiliminde olduğudur. Bu kabullenilmiş gerçeklikleri yeniden düşünmek ve sorgulamak, daha eşitlikçi bir çalışma yaşamına yönelik yeni açılımlar için bir gerekliliktir.