TÜRKİYE'DE VE DÜNYADA ULAŞTIRMA ÖĞRETİMİ

Yücel CANDEMİR (İstanbul Teknik Üniversitesi)

Dünyada ulaştırma öğretimi 1960'lı yıllardan başlayarak yeni bir ağırlık ve ivme kazanmış bulunmaktadır. Ulaştırmanın iktisadi analizinin, tek-boyutluluktan çok-bıyutluluğa, tek-disiplinlilikten çok-disiplinliliğe (ve disiplinler-arasılığa) karakter değiştirmesiyle koşut olan bu değişme, ilk olarak özellikle Amerikan ve İngiliz üniversitelerinde kendisini göstermiş ve günümüzde "Ulaştırma Mühendisliği" adıyla yeni bir mesleğin doğmasıyla sonuçlanmış bulunmaktadır. Bu gelişme, daha sonra dünyanın pek çok ülkesinin de üniversitesine yansımış ve ulaştırma mühendisleri ulaştırma kesiminin altyapısının planlanması ve işletilmesinde ve bu altyapı üzerinde çalışan firmaların çalıştırılmasında asli görev üstlenen elemanlar durumuna gelmişlerdir. Ulaştırma etkinliklerinin bütünleşik karakteri bunu kaçınılmaz kıan nedenlerin başında gelmektedir.

Ulaştırma esas olarak mühendislik kökenli ve teknoloji ağırlıklı bir etkinliktir. Küreselleşme sürecini etkin kılan etkenlerin başında da elektriğin yeni kullanım alanlarının sonuçları (enformatik, telematik ve akıllı ulaşım sistemleri ve araçları) ve bilişim teknolojisindeki gelişmeleri sayabiliriz. Bu gelişmelerin sonuçlarının ulaştırma öğretim ve eğitimine yansıması / yansıtılması kaçınılmaz bir zorunluluktur.

Dünyada ulaştırma öğretim ve eğitiminde bu gelişmeler kendini net bir biçimde göstermektedir. Türkiye'de ise durum bu alanda iç karartacak kadar kötüdür. İki üniversite (İTÜ ve YTÜ) dışında hiçbir Türk üniversitesinde herhangi bir ulaştırma öğretim programı bulunmamaktadır - özellikle ulaştırma öğretiminin çağdaş biçimi olan Ulaştırma Mühendisliği bağlamında.